Idea odradzania pamięci tradycyjnej świadomości lokalnej na terenach dawnego Księstwa Cieszyńskiego przewija się już od paru ładnych lat zarówno w barach nad kuflem piwa, na salonach wśród zapachu drogich perfum, podczas przerw międzylekcyjnych na szkolnych korytarzach, podczas spacerów szlakami górskimi jak i w sferze wirtualnej na różnego rodzaju forach, czatach i innych dyskusjach publicznych w różnych zakątkach internetu. Sam staram się często dokładać do tego swoje przysłowiowe trzy grosze i zawsze szczerze kibicuję wszelkim formom promowania pozytywnego wizerunku naszych terenów jako ziem Księstwa Cieszyńskiego. Podobnie było i tym razem. Kilka dni temu dowiedziałem się, że znalazły się osoby, które postanowiły zrekonstruować flagę naszego Księstwa po to aby jeszcze bardziej ożywić wspomniane wyżej dyskusje, w ostatni poniedziałek widziałem już efekt końcowy tej rekonstrukcji i miałem też przyjemność pomóc w próbnym wywieszeniu odtworzonej flagi na zwieńczeniu Wieży Piastowskiej. Mam nadzieję, że falagi te będą już niebawem wisiały w każdej miejscowości pomiędzy Ostravą a Bielskiem i pomiędzy szczytem Ochodzitej a wodami Jeziora Goczałkowickiego. Poniżej wklejam zdjęcia flagi i treść listu otwartego autorstwa pomysłodawców jej wywieszenia wraz z opisem celów idei rekonstrukcji flagi.
My, wolontariusze oraz przyjaciele Fundacji Volens, jesteśmy niepoprawnymi wręcz miłośnikami naszego miasta, regionu, jego tradycji i spuścizny historycznej.
Spotykamy się często z gośćmi z różnych stron nie tylko Polski, ale i świata. Odnosimy wrażenie, że rozpoznawalność regionu dawnego Księstwa Cieszyńskiego, ich wiedza na temat jego arcyciekawej historii jest niewielka. Przyczyn tego stanu rzeczy jest sporo – jednak nie jest istotą tego listu utyskiwanie nad świadomością historyczną Polaków, na pisanie historii z perspektywy centrum, czy nawet braki w podstawowej edukacji historycznej. Nad narzekanie przedkładamy działanie.
Podróżując po świecie zauważyliśmy, że miejsca o wyjątkowej, barwnej historii, w których istnieje silne przywiązanie do tradycji regionalnej nie wstydzą się tego przywiązania akcentować. Jednym ze sposobów wspomnianego akcentowania jest istnienie w przestrzeni miejskiej flag miejskich, regionalnych czy bezpośrednio związanych z historią regionu. Są to zazwyczaj miasta/regiony wyjątkowe, za które uważamy również Cieszyn oraz obszar dawnego Księstwa Cieszyńskiego.
Dzięki uprzejmości i nieocenionej pomocy wybitnego heraldyka i weksylologa, Pana Alfreda Znamierowskiego, udało nam się zrekonstruować historyczną flagę Księstwa Cieszyńskiego. Wymarzyliśmy sobie, że zajmie ona w przestrzeni miejskiej zasłużone miejsce – będąc wyrazem szacunku do tradycji i historii Księstwa Cieszyńskiego. Marzeniom trzeba pomagać – postanowiliśmy wyprodukować kopie flagi, którą chcemy przekazać najważniejszym miejskim
instytucjom, w tym Państwu.
Flaga Księstwa Cieszyńskiego
Współczesny Śląsk Cieszyński to nie tylko wspaniali twórczy ludzie, urokliwe tereny i mnóstwo atrakcji historycznych oraz krajoznawczych. To również region, będący bezpośrednim spadkobiercą 628-letniej historii Księstwa Cieszyńskiego. Świadomość istnienia tego odrębnego i integralnego tworu jest, zarówno w Polsce jak i w Czechach, niewielka. Jeśli my nie przypomnimy o naszej tradycji i tożsamości, nie zrobi za nas tego nikt.
Najstarsza zachowana chorągiew Księstwa Cieszyńskiego została sporządzona na zlecenie księcia Adama Wacława w 1605 roku, zaraz po tym jak został on mianowany dowódcą wojsk śląskich. Zachowana w zbiorach Muzeum Śląska Cieszyńskiego chorągiew ma wymiary 160x240 cm i jest wykonana z błękitnego atłasu. W części czołowej znajduje się malowany złotem orzeł Księstwa Cieszyńskiego, natomiast część swobodna zakończona jest dwoma ostrymi językami.
Fundacja Volens oraz portal Księstwo Cieszyńskie wspólnie z zaprzyjaźnionymi historykami postanowiła zrekonstruować historyczną flagę, oddając tym samym pokłon tradycji i honorując historię państewka, manifestującego swoją odrębność pomiędzy czterema regionalnymi mocarstwami: Austrią, Prusami, Czechami i Polską. Kształt i wygląd flagi skonsultowano z wybitnym heraldykiem i weksylologiem Alfredem Znamierowskim.
Dzisiaj Księstwo Cieszyńskie to nie tylko pewien byt z minionych czasów, ale ważny element tożsamości mieszkańców Śląska Cieszyńskiego. Przypominać o nim powinny nie tylko prace historyków, lecz także elementy wizualne. Pomysł wyeksponowania flagi Księstwa Cieszyńskiego wpisuje się znakomicie w tę formułę, a jednocześnie może stanowić pewnego rodzaju znak rozpoznawczy naszej "małej ojczyzny" na turystycznej mapie Europy - uważa Michael Morys-Twarowski, historyk.
Inicjatorzy postanowili oficjalnie wręczyć kopie flagi wszystkim instytucjom stolicy Śląska Cieszyńskiego – doskonałym miejscem na jej ulokowanie jest z pewnością Wieża Piastowska. Obecność flagi Księstwa Cieszyńskiego przyczyni się do zwiększenia poczucia tożsamości i regionalnej dumy pośród mieszkańców. Wzbogaci również wiedzę i zainteresowanie unikatową historią i tradycją Śląska Cieszyńskiego wśród turystów, odwiedzających nasz region – co doskonale wpisuje się w kampanię "Turystyki Świadomej i Zrównoważonej", promowanej przez Fundację Volens.
